เมื่อเราได้รู้จักกับ “สมการบัญชี” กับ “รอบระยะเวลาบัญชี” กันไปแล้ว ในตอนที่ 2 ของบทความชุด “มาทำบัญชีธุรกิจส่วนตัวกันนะเธอว์” คราวนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ “งบการเงิน” กันต่อเลยครับ

งบการเงิน คืออะไร 

งบการเงิน คือ บทสรุปการบันทึกรายการบัญชีของธุรกิจ ออกมาในรูปแบบของรายงาน (ตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด) เพือให้ผู้ใช้งบการเงินเข้าใจภาพรวมของการดำเนินธุรกิจ

และตั้งแต่ปี 2554 เป็นต้นมา สภาวิชาชีพบัญชีได้แบ่งมาตรฐานการบัญชีกับมาตรฐานการรายงานทางการเงินสำหรับกิจการออกเป็น 2 ประเภท คือ กิจการที่มีส่วนได้เสียในสาธารณะ (Publicly Accountable Entities) และ กิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียในสาธารณะ (Non – Publicly Accountable Entities) ซึ่งกิจการทั้ง 2 ประเภทนั้น มีความหมายที่แตกต่างกันดังนี้ครับ

1. กิจการที่มีส่วนได้เสียในสาธารณะ (Publicly Accountable Entities) มักจะชอบเรียกย่อๆว่า PAEs (“พี-เอ-อี” หรือ “เป๋”) โดยมีความหมายถึงกิจการที่ มีส่วนได้เสียในสาธารณะ เช่น บริษัทที่อยู่ในตลาดหลักทรัพย์ต่างๆ สถาบันการเงิน บริษัทประกันวินาศภัย บริษัทมหาชน หรือ กิจการอื่นๆที่มีผลกระทบต่อสาธารณะ

2. กิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียในสาธารณะ (Non – Publicly Accountable Entities) มักจะเรียกย่อๆว่า NPAEs (“เอ็น-พี-เอ-อี” หรือ “เอ็นเป๋”) ซึ่งเป็นกิจการที่ไม่มีผลกระทบต่อสาธารณะ อย่างเช่น “ธุรกิจส่วนตัว” ทีเรากำลังพูดถึงกันอยู่นี่แหละครับ

เพราะฉะนั้นเนื้อหาที่เรากำลังจะพูดคุยกันต่อจากนี้ไป จะพูดถึงในส่วนของ NPAEs เท่านั้น และการจัดทำ “งบการเงิน” นั้น จะถูกกำหนดรูปแบบต่างๆ โดยองค์กรที่เกี่ยวข้องดังต่อไปนี้ครับ 

โดยทั้ง 3 องค์กรจะเป็นผู้กำหนดรูปแบบของงบการเงินให้เป็นอยู่อย่างที่เห็นในปัจจุบันนี้ และงบการเงินสำหรับธุรกิจส่วนตัวทั่วๆไปนั้น (NPAEs) จะประกอบด้วย รายการดังต่อไปนี้ …

1. งบแสดงฐานะการเงิน (ชื่อเดิม “งบดุล”) ใช้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับฐานะการเงินของกิจการ ซึ่งเป็นผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการบันทึกรายการค้าที่เกิดขึ้นในระหว่างปี แสดงให้เห็นถึงสินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ

โดยตัวเลขที่แสดงอยู่ในงบแสดงฐานะการเงิน จะแสดงสถานะ ณ “เวลา”ใดเวลาหนึ่ง (ไม่ใช่ช่วงเวลา) เช่น งบดุล ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2555 ก็จะแสดงยอดคงเหลือของรายการสินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ ของกิจการ ในวันที่ 31 ธันวาคม 2555

(ตัวอย่าง : งบแสดงฐานะการเงิน)

2. งบกำไรขาดทุน แสดงถึงผลการดำเนินงานของกิจการในแต่ละ “รอบระยะเวลาบัญชี” ซึ่งก็คือผลลัพธ์ของการบันทึกรายการธุรกิจในระหว่างปี แต่จะ “แตกต่าง” จากงบแสดงฐานะทางการเงินตรงที่ งบกำไรขาดทุนจะแสดง “ผลการดำเนินงาน” ที่เกิดขึ้น ซึ่งก็คือ รายได้ ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นใน “ช่วงเวลา” ใดเวลาหนึ่ง

โดยตัวเลขที่แสดงอยู่ในงบกำไรขาดทุน จะสะท้อนถึงตัวเลขในรอบระยะเวลาหนึ่งๆ เช่น งบกำไรขาดทุนสำหรับปีสิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 2555 ซึ่งก็คือ ผลการดำเนินของช่วงเวลา วันที่ “1 มกราคม 2555 ถึง 31 ธันวาคม 2555” (ข้อมูลเพิ่มเติม – โดยปกติแล้วรอบระยะเวลาบัญชีจะอยู่ที่ 1 ปี)

(ตัวอย่าง : งบกำไรขาดทุน)

3. งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ เป็นงบแสดงการเปลี่ยนแปลงในรายการที่เป็นองค์ประกอบต่างๆของเจ้าของในระหว่างงวด เป็นการแสดงให้เห็นถึงการเคลื่อนไหวของส่วนของเจ้าของ หรือ “ทุน” ในรอบระยะเวลาหนึ่งๆ ว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรบ้าง

4. หมายเหตุประกอบงบการเงิน แสดงถึงข้อมูลเกี่ยวกับเกณฑ์ที่ใช้ในการจัดทำงบการเงิน นโยบายการบัญชีและข้อมูลอื่นๆ ซึ่งผมขอแนะนำว่า หมายเหตุประกอบงบการเงิน ถือเป็นส่วนสำคัญอีกส่วนหนึ่งของงบการเงิน ที่คนจำนวนมากไม่ค่อยให้ความสนใจ แต่จริงๆแล้วมีการแอบซ่อนของดีๆหลายๆอย่างไว้ โดยจะแสดงข้อมูลประกอบตัวเลขในงบการเงิน เพื่อที่จะขยายความ หรือให้ข้อมูลเพิ่มเติมแก่ผู้ที่ใช้งบการเงินนั่นเองครับ

.
.
.

สำหรับตอนนี้เราก็ได้รู้จักกับ “งบการเงิน” ไปแล้วนะครับ ถ้าใครคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์ก็อย่าลืมช่วยกันกด Like หรือ Share บทความนี้เพื่อเป็นกำลังใจแก่ผู้เขียนบ้างนะครับ

ส่วนในตอนต่อไปเราก็จะมาดูกันต่อครับว่า นอกจาก “งบการเงิน” แล้ว ธุรกิจส่วนตัวยังมีหน้าที่ทำอะไรอีกบ้าง และกฎหมายได้กำหนดให้เจ้าของกิจการทั้งหลายมี “หน้าที่” อะไรกันบ้าง รวมถึงบทกำหนดโทษและค่าปรับ ถ้าหาก “ฝ่าฝืน” กฎหมายแล้วจะต้องเจอกับอะไรบ้าง (แค่คิดก็สยองแล้ว บรื๋อ… TwT )

:D